Hoe de AI Act en AVG samenwerken: Wat het MKB moeten weten over privacy
Op 22 augustus 2024 is de AI Act officieel in werking getreden, en dit betekent dat bedrijven in Europa hun AI-toepassingen onder de loep moeten nemen. Vooral voor het MKB is het essentieel om te begrijpen hoe deze nieuwe wetgeving samenwerkt met bestaande regels zoals de AVG, om te voorkomen dat ze in juridische valkuilen stappen. Dit artikel biedt een overzicht van de belangrijkste aandachtspunten voor MKB’s op het gebied van privacy en compliance.
De AI Act in een notendop
De AI Act is ontworpen om de risico’s en verantwoordelijkheden rondom het gebruik van AI te reguleren. Het onderscheidt AI-systemen op basis van hun risico’s: van minimaal tot onaanvaardbaar. Voor MKB’s betekent dit dat ze goed moeten begrijpen in welke categorie hun AI-oplossingen vallen, en welke verplichtingen daarbij horen.
AVG en AI: Een complexe relatie
De AVG blijft de hoeksteen van gegevensbescherming in de EU. Echter, met de komst van de AI Act, moeten bedrijven nu ook nadenken over hoe hun AI-systemen persoonsgegevens verwerken. Dit kan onder andere betrekking hebben op geautomatiseerde besluitvorming, waar de AVG specifieke regels voor stelt. Het is cruciaal om te zorgen dat AI-toepassingen niet alleen voldoen aan de AI Act, maar ook naadloos aansluiten bij de vereisten van de AVG.
Wat betekent dit voor het MKB?
- Privacy by Design: MKB’s moeten AI-systemen ontwerpen met privacy als prioriteit. Dit houdt in dat vanaf de conceptfase rekening gehouden moet worden met gegevensbescherming, zoals het minimaliseren van data en het integreren van sterke beveiligingsmaatregelen.
- Transparantie en Uitlegbaarheid: Een van de pijlers van de AI Act is transparantie. AI-systemen moeten uitlegbaar zijn, wat betekent dat gebruikers en betrokkenen moeten begrijpen hoe beslissingen worden genomen. Dit sluit aan bij de AVG’s vereisten voor duidelijke en begrijpelijke communicatie over gegevensverwerking.
- Impact Assessments: Net als bij de AVG moeten bedrijven een Data Protection Impact Assessment (DPIA) uitvoeren wanneer een AI-systeem een hoog risico kan vormen voor de rechten en vrijheden van individuen. Dit helpt om potentiële privacyrisico’s in een vroeg stadium te identificeren en aan te pakken.
- Toestemming en Geautomatiseerde Besluitvorming: Wanneer AI-systemen worden ingezet voor geautomatiseerde besluitvorming die significante gevolgen kan hebben voor individuen, zoals kredietbeoordeling of personeelsselectie, moet expliciete toestemming van betrokkenen worden verkregen. Dit is een direct gevolg van de AVG-richtlijnen.
Praktische stappen voor MKB’s
- Inventariseer AI-toepassingen: Begin met een inventarisatie van alle AI-systemen die in gebruik zijn binnen het bedrijf. Dit geeft een duidelijk beeld van welke systemen onder de AI Act vallen.
- Voer een Risicobeoordeling Uit: Bepaal voor elk AI-systeem het risiconiveau volgens de AI Act en voer zo nodig een DPIA uit.
- Scholing en Bewustwording: Zorg dat medewerkers zich bewust zijn van de nieuwe regels en wat deze betekenen voor hun dagelijkse werkzaamheden. Overweeg trainingen op het gebied van privacy en ethiek in AI.
- Werk Samen met Experts: Overweeg om samen te werken met juridische experts of consultants op het gebied van privacy en AI om zeker te zijn dat alle systemen voldoen aan de regelgeving.
Conclusie
De komst van de AI Act markeert een belangrijke stap in het reguleren van AI binnen de EU. Voor MKB’s betekent dit niet alleen dat ze hun AI-systemen moeten evalueren, maar ook dat ze deze moeten integreren binnen de bestaande kaders van de AVG. Door proactief te handelen en privacy-by-design-principes te omarmen, kunnen MKB’s niet alleen compliance garanderen, maar ook het vertrouwen van hun klanten versterken.